Doğalgazın henüz ulaşmadığı yerlerde halen kömür ve odun kullanımı kış aylarının vazgeçilmezi iken karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı uzmanlarından uyarılar gelmeye devam ediyor.
Şanlıurfa’nın Akçakale Devlet Hastanesi İç Hastalıklar Uzmanı Dr. Muhammet Bilici, karbonmonoksit zehirlenmeleri konusunda vatandaşların dikkatli olması gerektiği hatırlatmasında bulundu.
Özellikle odun ve kömür sobası kullanan vatandaşlara dikkatli olmaları gereken hususlarda tavsiyelerde bulunan Bilici, ölümle sonuçlanan zehirlenme vakalarının alınacak tedbirlerle önlenebileceğini belirtti.
Yaptığı yazılı açıklama ile vatandaşlara tavsiyelerde bulunan Bilici, karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıklıkla kapalı ortamlarda açık bırakılan ocaklar, bacası tıkalı sobalar, şofben ve bacasız gaz sobalarından kaynaklandığına vurgu yaptı.
“Karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler önlenebilir ölümlerdir”
Bilici, “Ülkemiz genelinde önemli bir halk sağlığı sorunu olan ve her yıl özellikle kış aylarında sobaların, kombilerin ve şofbenlerin yanmasıyla birlikte ülkemizin hemen her bölgesinden çok sayıda karbonmonoksit zehirlenmesi haberleri medyaya yansımakta ve tüm sezon boyunca hemen her gün bu haberleri okumaktayız. Nice ocaklar sönmekte ve aile boyu facialar yaşanmaktadır. Yüzlerce vatandaşımız hayatını kaybetmekte, bir o kadarı da sakat kalmaktadır. Özellikle soba dumanına bağlı karbonmonoksit zehirlenmeleri topluca ölümlere yol açmaktadır. Bir aileden çok sayıda kişi aynı anda kaybedilmektedir. Alınacak tedbirlerle karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler önlenebilir ölümlerdir.” ifadelerini kullandı.
Karbonmonoksit zehirlenmesi hakkında bilgiler veren Bilici, alınacak önlemler ve zehirlenme durumunda yapılacak ilk yardım bilgilerini şöyle paylaştı:
“Karbonmonoksit zehirlenmesi nedir?
Karbonmonoksit; renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur.
Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir.
Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmaz ise ölümle sonuçlanabilmektedir.
Karbonmonoksit zehirlenmesi önlemleri nelerdir?
Basit önlemler, karbonmonoksit zehirlenmesini önlemeye yardımcı olabilmektedir.
– Ev ve iş yerlerinde doğal gaz ile kullanılan cihazların her yıl bakımlarını yaptırarak iyi durumda oldukları kontrol edilmeli.
– Doğalgaz cihazlarına yeterli oksijen sağlanmalıdır. Pencerelerden içeriye oksijen girecek açıklıkların olması önemlidir. Bunlar hiçbir zaman kapatılmamalıdır. Cihazın içerisine hava girişi sağlayan kısmın bloke edilmemesi gerekir. Soba yakılan odalar sık sık havalandırılmalıdır.
– Bacalar dışarıya kaçak olmayacak şekilde bağlanmalıdır. Dışarıya kadar metal bir boruyla kaçak olmayacak şekilde bağlanmalıdır. Bacaların ve boruların temiz ve açık olması garanti altına alınmalıdır.
– Şofbenler standartlara uygun olmalı, oksijen yetersizliği olduğunda kendiliğinden sönen tipte olanlar seçilmelidir. En iyisi havadar mekânlara yerleştirilmesidir.
– Yakıtla çalışan alan ısıtıcılarını, yalnızca biri uyanıkken ve cam, pencere açıkken kullanmaya özen gösterilmelidir.
Karbonmonoksit zehirlenmesinde ilk yardım nasıl yapılır?
– Zehirlenen kişi öncelikle tehlikeli alandan uzaklaştırılmalıdır.
– Yardıma koşan kişi zehirlenme tehlikesine karşı kendini korumalıdır.
– Hemen camlar açılmalı, açılamıyorsa kırılmalıdır.
– Hasta hızla ortamdan uzaklaştırılmalıdır.
– 112 Acil Ambulans Servisi aranmalıdır.
– Açık havaya çıkıldığında ya da tehlikeden uzaklaşıldığında, hastanın hava yolu açık değilse hava yolu açılmalı, solunum yoksa (eğitimliyseniz) temel yaşam desteğine başlanmalıdır.”